Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 (digitalstrategy.gov.gr), αποτελεί την εθνική στρατηγική για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, καθώς μέσα σε αυτή αποτυπώνονται οι κατευθυντήριες αρχές, οι στρατηγικοί άξονες παρέμβασης, οι στόχοι, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των συστημάτων, το μοντέλο διακυβέρνησης, ο μηχανισμός σχεδιασμού και υλοποίησης, αλλά και το σύνολο των οριζόντιων και κάθετων παρεμβάσεων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού (ΒΨΜ) εγκρίθηκε με την υπ’αριθ. 20301/18-06-2021 απόφαση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Το όραμα της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού
Η Βίβλος παρουσιάζει τη στόχευση και συγκεκριμένες παρεμβάσεις οι οποίες εναρμονίζουν την εθνική δράση με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με άλλες διεθνώς αναγνωρισμένες βέλτιστες πρακτικές, για την υλοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελλάδας. Μέσα από συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, το οποίο συνδιαμορφώθηκε με τους αρμόδιους φορείς, ορίζονται και ιεραρχούνται απαραίτητα οριζόντια έργα, ενώ, επιπλέον, περιγράφονται, τομεακές (κάθετες) παρεμβάσεις, σε κάθε άξονα πολιτικής, που υποστηρίζουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Η Βίβλος προσδιορίζει μια πληθώρα από συγκεκριμένα έργα, ταξινομημένα σε βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, που επιδρούν στην άσκηση όλων των τομέων δημόσιας πολιτικής (π.χ. Υγεία, Παιδεία, Δικαιοσύνη, Οικονομία, Περιβάλλον, Ενέργεια κ.ά.) συμβάλλοντας έτσι στον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Ο κατάλογος έργων παρέχει άμεση και εύχρηστη πρόσβαση σε όλες τις στοχευμένες δράσεις που υλοποιούνται, σε συγκεκριμένους άξονες παρέμβασης που εξειδικεύονται με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε τομέα πολιτικής.
Στρατηγικοί άξονες παρέμβασης της Βίβλου
Οι βασικές παρεμβάσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού ενσωματώνουν σειρά δράσεων και έργων που οργανώνονται σε έξι διακριτούς στρατηγικούς άξονες:
- συνδεσιμότητα
- ψηφιακές ικανότητες & δεξιότητες
- ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων
- ψηφιακές Δημόσιες υπηρεσίες
- ψηφιακή καινοτομία
- αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών
Στρατηγικός άξονας παρέμβασης «Ψηφιακές Ικανότητες & Δεξιότητες»
Οι «Ψηφιακές Ικανότητες & Δεξιότητες» αποτελούν έναν από τους βασικούς άξονες παρέμβασης της ΒΨΜ αναγνωρίζοντας ότι η επένδυση στους ανθρώπους αποτελεί τον πυρήνα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Η στρατηγική του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι η ανάπτυξη πολιτικών και θεσμικών πρωτοβουλιών με την ταυτόχρονη επένδυση σε δίκτυα, υποδομές, εφαρμογές και δημιουργία οικοσυστήματος που θα συμβάλλει στην αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας και στην άρση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Στο εν λόγω κεφάλαιο αναγνωρίζονται οι παρακάτω προκλήσεις του ψηφιακού εγγραμματισμού των πολιτών:
- η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στο σύνολο της κοινωνίας αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για να μπορούν οι άνθρωποι να αναζητούν πληροφορίες και δεδομένα, να δημιουργούν και να μοιράζονται ψηφιακό περιεχόμενο, να επικοινωνούν, να λύνουν προβλήματα και να συνεργάζονται σε ένα ψηφιακό περιβάλλον για μια πιο αποτελεσματική και δημιουργική στάση στη ζωή, τη μάθηση, την εργασία και τις κοινωνικές τους δραστηριότητες.
- η εναρμόνιση και συνεχής προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και της μαθησιακής διαδικασίας με βάση τις συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις που αναδεικνύουν νέες απαιτήσεις σε δεξιότητες και ικανότητες.
- η ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων στη Δημόσια Διοίκηση, με στόχο τη συνεχή ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημόσιου Τομέα, παρέχοντας έτσι ολοένα και καλύτερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
- η υλοποίηση πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας που παρατηρείται μεταξύ των δεξιοτήτων τις οποίες έχει ανάγκη η αγορά εργασίας και των δεξιοτήτων που προσφέρει η επίσημη εκπαίδευση των πολιτών.
- η μείωση της ανεργίας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η τόνωση της οικονομίας μέσω της ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων συνιστούν βασικό ζητούμενο της αγοράς εργασίας.
- η έγκαιρη και στοχευμένη αξιοποίηση των ευκαιριών της «Διά Βίου Μάθησης» για τη συνεχή απόκτηση νέων δεξιοτήτων, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ανταποκριθούν παρόλες τις συνεχόμενα μεταβαλλόμενες καταστάσεις στην προσωπική, ακαδημαϊκή και επαγγελματική τους ζωή.
- η ανάπτυξη ενός συνόλου απαραίτητων ψηφιακών δεξιοτήτων από τους πολίτες, που θα τους επιτρέψουν να χρησιμοποιούν τις προσφερόμενες από το Δημόσιο Τομέα ηλεκτρονικές υπηρεσίες σήμερα αλλά και στο μέλλον.
- η προώθηση συνεργασιών μεταξύ του Δημοσίου Τομέα,της αγοράς εκπαίδευσης και των εταιρικών πρωτοβουλιών σχετικά με την παροχή βασικών μέσων και πόρων για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, προκειμένου η χώρα μας να αποκτήσει ηγετικό ρόλο στη νέα ψηφιακή εποχή.
Παρακάτω παρουσιάζονται οι στρατηγικοί στόχοι της επόμενης πενταετίας στον τομέα αυτό
α) Η ενδυνάμωση της Εθνικής Συμμαχίας για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & την Απασχόληση μέσα από τη:
- διάδοση της ευρωπαϊκής πολιτικής για τις ψηφιακές δεξιότητες στην Ελλάδα, τη συνεργασία των μελών της για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αναφορικά με την αναγκαιότητα απόκτησης και ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων, όπως προωθητικές ενέργειες σχετικά με την αναγκαιότητα απόκτησης ψηφιακών ικανοτήτων που αφορούν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες πολιτών και προώθηση της αξιοποίησης των διαθέσιμων εργαλείων για την αποτίμηση ψηφιακών ικανοτήτων (όπως τα DigComp, European E-competence framework, SELFIE).
- δημιουργία δράσεων ενίσχυσης των ψηφιακών δεξιοτήτων και αντιμετώπισης του ψηφιακού χάσματος σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
- κατάρτιση σχεδίου δράσης με άξονες την εκπαίδευση των άνεργων, upskilling και reskilling του εργατικού δυναμικού, την απόκτηση και αναβάθμιση ψηφιακών δεξιοτήτων των μαθητών και εκπαιδευτικών, και την ενεργοποίηση νέων για επαγγελματική ενασχόληση σχετικά με τις ΤΠΕ.
β) Ψηφιακή Επένδυση στο Ανθρώπινο Δυναμικό της Χώρας – Εθνική Ακαδημία Ψηφιακών Ικανοτήτων υλοποιώντας:
- την ανάπτυξη πλαισίου αναφοράς και κατηγοριοποίηση – πιστοποίηση των Εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
- την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων των δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
- την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων μαθητών, σπουδαστών, φοιτητών, εκπαιδευτικών στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές βαθμίδες.
- την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων με σκοπό την τόνωση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.
- την κατάρτιση του πληθυσμού σε βασικές και προχωρημένες ψηφιακές δεξιότητες.
- την πραγμάτωσης της ψηφιακής πολιτειότητας.
- τη σύσταση οργανικής μονάδας με τίτλο «Εθνικό Κέντρο Ανάπτυξης Ψηφιακών Δεξιοτήτων – Ε.Κ.Α.Ψ.Δ.» στο πλαίσιο του οργανογράμματος και της λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε.).
γ) Η εδραίωση της Εθνικής Ακαδημίας Ψηφιακών Ικανοτήτων ως κεντρικό κόμβο συντονισμού όλων των φορέων παροχής ψηφιακής εκπαίδευσης. Πιο ειδικά επιδιώκεται:
- η συγκέντρωση, σε ένα σημείο εισόδου, προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από το σύνολο του πληθυσμού, σε βασικό, ενδιάμεσο αλλά και προχωρημένο επίπεδο
- η διαμόρφωση στρατηγικού σχεδιασμού βάσει βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών και ευρέως χρησιμοποιούμενων εκπαιδευτικών μοντέλων και προτύπων
- η υιοθέτηση μηχανισμού αυτοδιάγνωσης αναγκών για τον προσδιορισμό του ατομικού επιπέδου ψηφιακής δεξιότητας και καθορισμός εξατομικευμένου μαθησιακού μονοπατιού
- η παροχή ενιαίου ομογενοποιημένου μηχανισμού πιστοποίησης των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης σε ψηφιακές δεξιότητες σε εθνικό επίπεδο
- η παροχή εκπαιδευτικών προγραμμάτων ηλεκτρονικά (μέσω σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης) αλλά και διά ζώσης
- «Πλατφόρμα συνεργασίας»: Κεντρικός κόμβος συνεργασίας μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων παροχής ψηφιακής εκπαίδευσης
Παράλληλα, στον εν λόγω Στρατηγικό Άξονα Παρέμβασης περιγράφονται μία σειρά από εμβληματικά έργα που αφορούν α) εκπαιδευτικά μαθήματα σε μορφή σύγχρονης, ασύγχρονης, ακόμα και μεικτής εκπαίδευσης, β) ψηφιακά καινοτόμα εργαστήρια, γ) δράσεις ευαισθητοποίησης και οικοδόμησης ψηφιακής κουλτούρας σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και σε θέματα ψηφιακής πολιτειότητας, καθώς και ε) πρωτοβουλίες με διεθνείς ανταλλαγές καλών πρακτικών και πρωτοβουλιών, στ) ανάδειξη αριστείας, διακρίσεων και βραβεύσεων.
Τέλος, παρουσιάζονται οι συνέργειες στους τομείς της εκπαίδευσης, της εργασίας, του δημόσιου τομέα με ιδιαίτερη έμφαση σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (άτομα με αναπηρίες, άτομα τρίτης ηλικίας κ.λπ.) καθώς και σε πληθυσμιακές ομάδες που δυσκολεύονται να μπουν στην αγορά εργασίας (γυναίκες, άνεργοι, στρατεύσιμοι κ.λπ.).
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Στρατηγικό Άξονα Παρέμβασης «Ψηφιακές Ικανότητες & Δεξιότητες» θα βρείτε στο πρωτότυπο κείμενο της ΒΨΜ 2020-2025.