Οι ελληνικές επιστημονικές δημοσιεύσεις στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) παρουσιάζουν μια σταθερά ανοδική πορεία τη δεκαπενταετία 2006-2020. Αυτό αποδεικνύει η μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) «Εντοπισμός και ανάλυση των ελληνικών επιστημονικών δημοσιεύσεων στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης με τεχνικές Μηχανικής Μάθησης» (https://metrics.ekt.gr/publications/633).
Ουσιαστικά η έκδοση του ΕΚΤ παρουσιάζει τον αριθμό των ελληνικών επιστημονικών δημοσιεύσεων στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης που πραγματοποιήθηκαν για την περίοδο 2006-2020. Επίσης καταγράφει τους δείκτες απήχησης, τους κυριότερους φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα και τα διεθνή δίκτυα συνεργασιών που έχουν αναπτύξει οι Έλληνες ερευνητές.
Η πρωτοτυπία της συγκεκριμένης έκδοσης αφορά τόσο τους δείκτες που παρουσιάζει, όσο και τη μεθοδολογική της προσέγγιση, καθώς για τον εντοπισμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων ακολουθήθηκαν τεχνικές Μηχανικής Μάθησης (Machine Learning). Συγκεκριμένα, η εύρεση και η ταξινόμηση των επιστημονικών δημοσιεύσεων ως «δημοσιεύσεων σχετικών με τον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης» πραγματοποιήθηκε με την κατασκευή, προσαρμογή (fine tuning) και εφαρμογή του μοντέλου μηχανικής Μάθησης BERT. Το πρωτογενές υλικό περιελάμβανε δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και παρουσιάσεις σε συνέδρια (πρακτικά συνεδρίων) και συγκεντρώθηκε από τις βιβλιομετρικές βάσεις Web of Science, Scopus, την πύλη SCImago Journal & Country Rank, καθώς και συμπληρωματικές διεθνείς εξειδικευμένες αναφορές.
Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία της ΤΝ ως βασικός μοχλός επιστημονικών και τεχνολογικών αναλύψεων στη 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Επιβαιβαώνει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη ανοίγει νέους ορίζοντες, απασχολεί όλο και περισσότερο την έρευνα σε πολλές επιστημονικές περιοχές, ενισχύει τις καινοτόμες εφαρμογές σε πολλούς κλάδους, ενώ παράλληλα είναι το επίκεντρο εθνικών και δημόσιων πολιτικών.
Ευρήματα της έκθεσης
Η επιστημονική παραγωγή των ελληνικών φορέων σε δημοσιεύσεις που αφορούν την Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να χαρακτηριστεί ως δυναμική καθώς τα τελευταία δεκαπέντε έτη εντοπίζονται συνολικά 4.425 επιστημονικές δημοσιεύσεις σχετιζόμενες με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Πιο συγκεκριμένα κατά το έτος 2006 καταγράφηκαν μόλις 135 δημοσιεύσεις, οι οποίες έδωσαν τη θέση τους στις 444 δημοσιεύσεις το 2020, που αποτελεί και τη μέγιστη επίδοση της περιόδου αναφοράς που επικεντρώθηκε η παρούσα έρευνα.
Αναφορικά με τους φορείς που παράγουν τις δημοσιεύσεις αυτές, τα Πανεπιστήμια καταλαμβάνουν τις τρεις πρώτες θέσεις. Ειδικότερα, το Πανεπιστήμιο Πατρών κατατάσσεται στην πρώτη θέση με 631 δημοσιεύσεις, ενώ ακολουθεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με 556 δημοσιεύσεις και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με 448 δημοσιεύσεις. Το ‘Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) με 322 δημοσιεύσεις βρίσκεται στην τέταρτη θέση. Στις υπόλοιπες θέσεις της κατάταξης συναντούμε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς με 296 δημοσιεύσεις, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με 260 δημοσιεύσεις, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) με 250 δημοσιεύσεις και το Πολυτεχνείο Κρήτης με 198 δημοσιεύσεις.
Τέλος, διαπιστώνεται η ανάπτυξη ενός δυναμικού δικτύου συνεργασίας ελληνικών φορέων σε επιατημονικές δημοσιεύσεις στον τομέα της ΤΝ με τη συμμετοχή περισσότερων από εβδομήντα χωρών μεταξύ των οποίων η Μεγάλη Βρετανία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Κίνα, η Κύπρος, η Ολλανδία και το Βέλγιο.
Αναδημοσίευση κειμένου: Η εξέλιξη των επιστημονικών δημοσιεύσεων των ελληνικών φορέων στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικής Τεκμηρίωσης