Στο Montefalco της Ιταλίας, από τις 30 Ιουνίου έως τις 3 Ιουλίου 2022 πραγματοποιήθηκε η έκτη εκδήλωση του Κοινωνικού Μαραθωνίου Social Hackathon Umbria (#SHU2022) με έμφαση στη δημιουργία νέων ψηφιακών λύσεων που συνεισφέρουν στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) του Θεματολογίου των Ηνωμένων Εθνών για το 2030 (United Nations 2030 Agenda). Διεξάγεται από το 2016 από τη Διεθνή Ακαδημία Ευρωπαϊκών Επιχορηγήσεων (EGINA – European Grants International Academy – EGINA-Egina) σε συνεργασία με τον οργανισμό Crowddreaming Hackadmy Lab Foligno 4D (CRHACK LAB F4D) με στόχο να βελτιώσει τις ψηφιακές δεξιότητες των νέων μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και ενός Hackathon.
Happy hacking! Πώς μία ιδέα μας οδηγεί σε λύσεις για βασικές παγκόσμιες προκλήσεις
Το #SHU2022 είναι διαφέρει λίγο από το συνηθισμένο hackathon. Στην πλειονότητα των hackathons που γίνονται σε όλο τον κόσμο, οι συμμετέχοντες είναι συνήθως ειδικοί στην τεχνολογία. Αντίθετα, το Social Hackathon εστιάζει σε καινοτόμες λύσεις για προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια κοινωνία ή μια κοινότητα αντί να προτείνει μια πιο διαφορετική προσέγγιση από αυτή που συνήθως ακολουθούν άλλοι.
Πώς λοιπόν ορίζουμε έναν κοινωνικό μαραθώνιο; Πρόκειται για μία συμμετοχική και ανοικτή διαδικασία, η οποία αποσκοπεί στον εντοπισμό συγκεκριμένων προκλήσεων που σχετίζονται με τη βελτίωση ενός (ή περισσότερων) κοινωνιακών ζητημάτων.
Επίσης, άνθρωποι που συνεργάζονται για να βρουν λύσεις σε προβλήματα συνήθως δεν διαθέτουν ιδιαίτερα υψηλές ψηφιακές δεξιότητες, αντιθέτως αναλαμβάνουν διάφορους ρόλους ανάλογα με τις γνώσεις τους. Ωστόσο, όλοι προσπαθούν να μάθουν νέα πράγματα και να συνεισφέρουν στη δημιουργία μιας νέας ψηφιακής λύσης που θα βοηθήσει την κοινωνία.
Κοινωνική προστασία για την προσβασιμότητα: ένα βήμα πιο κοντά στους ΣΒΑ του ΟΗΕ
Το #SHU2022 συγκέντρωσε 185 χάκερ κοινωνικού ενδιαφέροντος από όλη την Ευρώπη. Άνθρωποι με διαφορετικό υπόβαθρο και για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, εργάστηκαν μαζί για να δημιουργήσουν ιστοσελίδες, εφαρμογές, ψηφιακά παιχνίδια και στρατηγικές για τον κοινωνικό μάρκετινγκ. Ο στόχος ήταν να βοηθήσουν και να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία σε δραστηριότητες που διοργανώνονται από τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, στους κάτωθι τέσσερις τομείς που σχετίζονται με τους κάτωθι στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Στόχος 11 – Φυσική προσβασιμότητα (Physical Accessibility)
Επιζητά να εξασφαλιστεί ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς και προσβάσιμους δημόσιους και πράσινους χώρους, ειδικά οι γυναίκες, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με αναπηρία. Αντίστοιχα λοιπόν, τα έργα SHU2022 αντιμετώπισαν το ζήτημα της πρόσβασης και της ελεύθερης μετακίνησης σε φυσικά περιβάλλοντα. Για παράδειγμα, η ομάδα Smascherati! βοήθησε στην ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας και κοινότητας, στην εκτίμηση της ιστορίας, στη βελτίωση της προσβασιμότητας και στην επέκταση του δικτύου γύρω από το έργο.
Στόχος 9- Ψηφιακή προσβασιμότητα (Digital Accessibility)
Αποσκοπεί στο να αυξήσει την καθολική πρόσβαση των πολιτών στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών προκειμένου να μπορούν όλοι να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο εύκολα και οικονομικά. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρουν οι υποστηρικτικές τεχνολογίες, έργα του SHU2022 όπως το «Ανοιχτά δεδομένα», της ομάδας του ΕΤΜ ανταποκρίθηκαν στον παραπάνω στόχο. Πρόκειται για ένα ανοιχτό καθώς απευθύνεται σε όλους τους πολίτες χωρίς καμία εξαίρεση και εύκολα επαναχρησιμοποιήσιμο έργο, βασιζόμενο σε αξιόπιστες πηγές. Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι τα Ανοιχτά Δεδομένα σημαίνουν δημόσια δεδομένα σε ανοιχτή, “ελεύθερη” μορφή που είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες, καθώς και εύκολα επαναχρησιμοποιήσιμα και ανταλλάξιμα στο διαδίκτυο, χωρίς πνευματικά δικαιώματα, πατέντες ή άλλους περιορισμούς. Χρησιμοποιούνται με ουσιαστικό τρόπο στα σχολεία για μαθησιακούς σκοπούς μέσω της μεθοδολογίας IBSE (Εκπαίδευση Επιστημών με Βάση την Έρευνα- Inquiry Based Science Education)”.
Στόχος 8-Οικονομική προσβασιμότητα (Economic Accessibility)
Στοχεύει στη διασφάλιση της πλήρους, παραγωγικής απασχόλησης με όρους κοινωνικής ισοτιμίας, δηλαδή ενργοποίηση γυναικών και ανδρών, νέων και ατόμων με αναπηρία,και αξιοπρέπειας, δηλαδή εξασφάλιση ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας. Ένα από τα έργα SHU2022 που ανταποκρίθηκαν στην ανωτέρω πρόκληση είναι αυτό της ομάδας ANLAIDS που προωθεί μελέτες και έρευνες για το AIDS. Το έργο είχε τέσσερις κύριους στόχους:
- Δημιουργία ιστοτόπου και σελίδων παρέχοντας τη δυνατότητα για την εύκολη δημιουργία του κεντρικού ιστότοπου καθώς και των επιμέρους σελίδων που θα τον αποτελούν.
- Χρόνος εγγραφής για τη δωρεάν δοκιμή: Αναφέρεται στον χρόνο που απαιτείται για να εγγραφεί κάποιος στη δωρεάν δοκιμαστική περίοδο μιας υπηρεσίας ή λογισμικού. Η διαδικασία εγγραφής πρέπει να είναι γρήγορη και απλή.
- Ενσωματωμένη επιλογή μετάφρασης: Ο ιστότοπος ή το εργαλείο πρέπει να προσφέρει ενσωματωμένες δυνατότητες μετάφρασης για να μπορεί να υποστηρίζει πολλές γλώσσες, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση σε χρήστες από διαφορετικές γλωσσικές κοινότητες.
- Τεκμηρίωση για τη μελλοντική συντήρηση του τοπικού οργανισμού: Είναι σημαντικό να υπάρχει λεπτομερής τεκμηρίωση που να εξηγεί πώς μπορεί να συντηρηθεί και να ενημερώνεται ο ιστότοπος στο μέλλον, εξασφαλίζοντας τη συνέχιση της λειτουργίας του από τον τοπικό οργανισμό.
Στόχος 4- Προσβασιμότητα για ανθρώπους με δυσκολίες στην αντίληψη, τη μνήμη, τη γλώσσα, την προσοχή και την επίλυση προβλημάτων (Cognitive Accessibility)
Επιδιώκει την εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης για τα πλέον ευάλωτα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, των αυτόχθονων πληθυσμών και των παιδιών που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση. Οι ομάδες που συμμετείχαν στο SHU2022 παρουσίασαν έργα που επιτρέπουν σε μειονεκτούντα άτομα να έχουν πρόσβαση σε πολιτιστικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο και να το απολαμβάνουν χωρίς να χρειάζονται την υποστήριξη τρίτων. Ενδεικτικά, η ομάδα Educhiamoci δημιούργησε μια εφαρμογή που απευθύνεται σε νεαρούς ενήλικες και λειτουργεί ως “ψηφιακός ψυχολόγος” (patient-psychologist approach) Οι νέοι ενήλικες που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα ενθαρρύνονται να αντιλαμβάνονται τη συναισθηματική τους δυσφορία, διατηρώντας την ανωνυμία τους και την εμφάνιση καταστάσεων που μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου.
Εν συντομία, μπορούμε να θεωρήσουμε ως επιτυχημένη την εκδήλωση του Social Hackademy 2022. Το βασικό της επίτευγμα είναι ότι η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε αναπτύχθηκε από την Ευρωπαϊκή ΜΚΟ All Digital σε συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους του έργου Erasmus+ #HACKAD, ασκεί θετικό αντίκτυπο στις ψηφιακές δεξιότητες των νέων, με τις δυνάμεις της συνεργασίας και της συνδημιουργίας.
Σχετικά με τον συντάκτη
Κοινωνιολόγος και επικοινωνιολόγος, ο Altheo εργάζεται εδώ και περισσότερα από 15 χρόνια ως υπεύθυνος έργου στο πλαίσιο διαφόρων χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με ιδιαίτερη έμφαση στην ψηφιακή και κοινωνική καινοτομία. για τις ανάγκες της οποίας έχει ιδρύσει τη Διεθνή Ακαδημία Ευρωπαϊκών Επιχορηγήσεων (European Grants International Academy Srl).
Καθώς ο Altheo πιστεύει βαθιά στη μετασχηματιστική κοινωνική αλλαγή, επιδιώκει να γίνει πράξη υποστηρίζοντας οργανισμούς όπως All Digital, ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται για την προώθηση των ψηφιακών δεξιοτήτων και ο Κοινωνικός Μαραθώνιος Social Hackathon Umbria, έναν ψηφιακό μαραθώνιο 48 ωρών για τη συνδημιουργία καινοτόμων λύσεων.
Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας: SHU2022
Αναδημοσίευση κειμένου: Social Hacking for Accessibility, Digital Skills & Jobs Platform, created by Altheo VALENTINI
Επιμέλεια μετάφρασης: Εθνική Συμμαχία για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & την Απασχόληση