Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ο οποίος επιταχύνθηκε λόγω της νόσου COVID-19, προκάλεσε μια ψηφιακή έξαρση και απαιτεί την επανάσταση των δεξιοτήτων στην Ευρώπη. Πρόκειται για πρόκληση και ευκαιρία ταυτόχρονα, με τα θέματα της ένταξης και της ανάπτυξης να συγκλίνουν. Η Ευρώπη χρειάζεται εκπαιδευτικά συστήματα κατάλληλα για την ψηφιακή εποχή, παράλληλα με συμπληρωματικά προγράμματα κατάρτισης και επανεκπαίδευσης του ενήλικου πληθυσμού. Αυτή η διττή πρόκληση αφορά τόσο τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες όσο και τις εξειδικευμένες δεξιότητες που απαιτούνται για τη δημιουργία καινοτομίας σε βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής όπως η τεχνητή νοημοσύνη ή το διαδίκτυο των πραγμάτων και η ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας.
Βαδίζοντας προς την ψηφιακή δεκαετία της ΕΕ
Η σημασία της ως άνω διττής πρόκλησης έχει υπογραμμιστεί από την Ψηφιακή Πυξίδα της ΕΕ και τους φιλόδοξους στόχους της που έχουν τεθεί στον τομέα των ψηφιακών δεξιοτήτων. Ωστόσο, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, οι τρέχουσες πρωτοβουλίες δεν θα επιτύχουν δύο βασικούς στόχους — την παροχή βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων στο 80 % τουλάχιστον του ενήλικου πληθυσμού της Ευρώπης και την απασχόληση 20 εκατομμυρίων ειδικών στον ψηφιακό τομέα στην ΕΕ έως το 2030. Χωρίς σημαντική αύξηση των επενδύσεων και της καινοτομίας από την πλευρά της προσφοράς, η τρέχουσα πορεία δείχνει ότι έως το 2030 μόνο το 64 % του πληθυσμού θα αποκτήσει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες και μόνο 13.3 εκατομμύρια ειδικοί στον ψηφιακό τομέα θα απασχολούνται.
Έκθεση του 2022 με τίτλο «Το μέλλον της εκπαίδευσης για τις ψηφιακές δεξιότητες»
Στην τελευταία έκθεσή του με τίτλο «The Future of Education for Digital Skills» (Το μέλλον της εκπαίδευσης για τις ψηφιακές δεξιότητες), το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας, EIT Digital, αντιμετωπίζει το εν λόγω ζήτημα αναλύοντας τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης από δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα που παρέχονται ευρέως. Η έκθεση εντοπίζει τα κύρια κενά στην υφιστάμενη κατάσταση, τα σενάρια ανάλυσης προοπτικών και διατυπώνει τρεις βασικές συστάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί το ευνοϊκότερο σενάριο στην Ευρώπη.
Το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα της Ευρώπης, από τα δημοτικά σχολεία έως τα πανεπιστήμια, πρέπει να εκσυγχρονίσει επειγόντως τα σε μεγάλο βαθμό παρωχημένα προγράμματα ψηφιακής εκπαίδευσης.
Η δημόσια προσφορά πρέπει να μεταρρυθμίσει τα προγράμματα σπουδών της σε όλα τα επίπεδα, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις διαρκώς εξελισσόμενες τεχνολογίες καθώς και στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Απαιτούνται:
- οργανωτικό εκσυγχρονισμό και μεταρρυθμίσεις διακυβέρνησης με σκοπό το άνοιγμα των συστημάτων σε εταιρικές σχέσεις με την κοινωνία των πολιτών, και
- απτές επενδύσεις αναφορικά με τις υποδομές συνδεσιμότητας και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών.
Οι διάσπαρτες ιδιωτικές πρωτοβουλίες ψηφιακής εκπαίδευσης θα πρέπει να κινηθούν προς μια συμπληρωματική, ευρύτερη και καλύτερα συντονισμένη συνολική προσφορά πρωτοβουλιών ψηφιακών δεξιοτήτων.
Για να συμπεριληφθούν οι ψηφιακές δεξιότητες ενδιάμεσου επιπέδου, οι ιδιωτικοί φορείς θα πρέπει να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής τους και να παρέχουν μαθήματα που δεν εστιάζουν μόνο στο δικό τους τεχνολογικό οικοσύστημα. Σε συνεργασία με τον δημόσιο τομέα, θα πρέπει να προσφέρουν προγράμματα χρηματοδοτικής στήριξης που αυξάνουν τη δεξαμενή των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική προσφορά. Για τον σκοπό αυτό, απαιτούνται νέες συμπράξεις μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, επιχειρήσεων, ΜΚΟ και κυβερνήσεων.
Ανακύπτει η ανάγκη για καλύτερα συντονισμένες πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, δίκτυα και οικοσυστήματα ψηφιακών δεξιοτήτων για την αύξηση της συνολικής ποιότητας, αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Πυξίδας της ΕΕ όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες με δίκαιο, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμο τρόπο, και δεδομένων των τεράστιων προκλήσεων και δαπανών που συνεπάγεται.
Οι υφιστάμενες πρωτοβουλίες, όπως αυτές του ΕΙΤ και του δικτύου ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, θα πρέπει να συντονιστούν καλύτερα, να ενισχυθούν περαιτέρω και να επεκταθούν ώστε να συμπεριλάβουν τον ιδιωτικό τομέα. Σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός δίκαιου και χωρίς αποκλεισμούς εκπαιδευτικού συστήματος ψηφιακών δεξιοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη, στο οποίο θα συμμετέχουν τόσο δημόσιοι όσο και ιδιωτικοί πάροχοι εκπαίδευσης.
Ο δημιουργός
Ο καθηγητής Willem Jonker είναι διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας, EIT Digital. Διαθέτει ευρύ υπόβαθρο στον τομέα των ΤΠΕ, τόσο στη βιομηχανία όσο και στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Σπούδασε μαθηματικά και επιστήμες πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Groningen, εργάστηκε στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft, έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, και είναι πλήρως αποσπασμένος καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Twente.
Λίγα λόγια για τον οργανισμό
Ο φορέας EIT Digital είναι η πύλη για την ευρωπαϊκή ψηφιακή καινοτομία.
Πραγματοποιεί το μέλλον της καινοτομίας κινητοποιώντας ένα πανευρωπαϊκό πολυσυμμετοχικό οικοσύστημα ανοικτής καινοτομίας με κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες, ΜΜΕ, νεοφυείς επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, όπου φοιτητές, ερευνητές, μηχανικοί, φορείς ανάπτυξης επιχειρήσεων και επενδυτές καλύπτουν τις ανάγκες τεχνολογίας, ταλέντων, δεξιοτήτων, επιχειρήσεων και κεφαλαίων της ψηφιακής επιχειρηματικότητας.
Επίσης, οικοδομεί την επόμενη γενιά ψηφιακών επιχειρήσεων, ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών και δημιουργούμε ψηφιακά επιχειρηματικά ταλέντα, βοηθώντας τις επιχειρήσεις και τους επιχειρηματίες να βρίσκονται στο περιθώριο της ψηφιακής καινοτομίας, παρέχοντάς τους τεχνολογία, ταλέντα και στήριξη της ανάπτυξης.
Τέλος, ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες ανάγκες καινοτομίας, για παράδειγμα, με την εξεύρεση των κατάλληλων εταίρων για τη διάθεση της τεχνολογίας στην αγορά, τη στήριξη της επέκτασης των επιχειρήσεων ψηφιακής τεχνολογίας, την προσέλκυση ταλέντων και την ανάπτυξη των ψηφιακών γνώσεων και δεξιοτήτων τους.
Αναδημοσίευση κειμένου Europe must modernise digital skills education, integrate private providers, and strengthen pan-European coordination, Digital Skills & jobs Platform.