Η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ —αίθουσα διδασκαλίας σε τροχούς — αποσκοπεί στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ηλικιωμένων, εστιάζοντας ιδίως σε όσους ζουν σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές και βοηθώντας τους ενεργά να καταστούν «ατρόμητοι» χρήστες υπηρεσιών ΤΠΕ και εργαλείων, ώστε να βελτιωθεί η κοινωνική τους ένταξη και η ενεργός συμμετοχή τους στην κοινωνία. Το μοντέλο που εφαρμόζει η πρωτοβουλία προωθεί τη συνεργασία μεταξύ των γενεών μέσω του εθελοντισμού, με αποτέλεσμα να βελτιώνονται επίσης οι ψηφιακές δεξιότητες μεταξύ των νέων και άλλων κοινωνικών ομάδων.
Γνωρίστε την πρωτοβουλία
Η Σλοβενία έχει έναν από τους ταχύτερα γηράσκοντες πληθυσμούς, τόσο σε Ευρωπαϊκό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρόλο που η Σλοβενία διαθέτει μια σχετικά ανεπτυγμένη ψηφιακή υποδομή (σε επίπεδο ψηφιακών πρωτοπόρων), μόνο το 55% του πληθυσμού της Σλοβενίας, ηλικίας μεταξύ 16 και 74 ετών, διαθέτει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ποσοστό που υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου (δείκτης DESI), ενώ οι ηλικιωμένοι αποτελούν μία από τις πιο ευάλωτες ομάδες, που αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στη συμπόρευση με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ δεν αποτελεί απλά μια απάντηση στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ηλικιωμένων και της ψηφιοποίησης, αλλά στοχεύει επίσης πρώτα και κύρια στην υποστήριξη των ηλικιωμένων ώστε να χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες ΤΠΕ. Μέσω της ψηφιακής τους ενδυνάμωσης, οι ηλικιωμένοι έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής, να είναι πιο ανεξάρτητοι, ενημερωμένοι και, κυρίως, να συμμετέχουν πιο ενεργά στην κοινωνία. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι οι ηλικιωμένοι να αποκτήσουν μια πρώτη επαφή με τις νέες (μελλοντικές) τεχνολογίες, μέσω μίας πρακτικής, εκπαιδευτικής, άτυπης και διαδραστικής εμπειρίας, ώστε να ξεπεράσουν τον φόβο χρήσης των τεχνολογιών που έχουν ήδη στη διάθεσή τους. Επιπροσθέτως, η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ εισάγει νέες ευέλικτες μορφές μάθησης σε ένα καινοτόμο μαθησιακό περιβάλλον που υποστηρίζει την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων των ηλικιωμένων, οι οποίοι έχουν στη διάθεσή τους, πέρα των δωρεάν εργαστηρίων ΤΠΕ, της εξατομικευμένης συμβουλευτικής και της επιτόπου υποστήριξης, μια πρόσθετη υπηρεσία υποστήριξης που τους διατίθεται μέσω εφαρμογής Magda της Simbioza.
Οι οργανισμοί που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία είναι είτε μέλη της κοινότητας Simbioza, η οποία περιλαμβάνει 205 διαφορετικούς οργανισμούς από τις περιφέρειες της Σλοβενίας (σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οίκους ευγηρίας, και άλλες ΜΚΟ), είτε πληθώρα Σλοβενικών οργανώσεων που δεν ανήκουν στην κοινότητα Simbioza.
Γιατί συνιστά καλή πρακτική;
Η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ είναι πρωτοπόρος του είδους της στη Σλοβενία και στην ευρύτερη περιοχή, και μέσω των πιο πρόσφατων δράσεων ψηφιακής εκπαίδευσης που διαθέτει, μεταλαμπαδεύει γνώσεις στη χρήση εργαλείων και υπηρεσιών ΤΠΕ στους ηλικιωμένους, και ιδίως σε όσους δεν έχουν πρόσβαση σε παρόχους εκπαίδευσης ή σε μη τυπικά εκπαιδευτικά ιδρύματα στον τομέα των ΤΠΕ. Τα όρια της παραδοσιακής αίθουσας διδασκαλίας «εντός τεσσάρων τειχών» ξεπερνιούνται μέσω της αίθουσας διδασκαλίας σε τροχούς που εφαρμόζει η πρωτοβουλία, και με τον τρόπο αυτό προσεγγίζει ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, συμβάλλοντας έτσι στη γεφύρωση του χάσματος στην εκπαίδευση στον τομέα των ΤΠΕ μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών, αλλά και μεταξύ των ηλικιωμένων της Σλοβενίας και της αδιάκοπης προόδου της τεχνολογίας γενικότερα, καθιστώντας δυνατή την επαφή με τη σύγχρονη τεχνολογία και αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα οφέλη της χρήσης εργαλείων και υπηρεσιών ΤΠΕ. Εκτός από την υλοποίηση διαφόρων εργαστηρίων ΤΠΕ (επί τόπου) από το προσωπικό της Simbioza και τους τοπικούς εθελοντές της κοινότητας Simbioza, το όχημα της κινητής αίθουσας διδασκαλίας της πρωτοβουλίας είναι επίσης εξοπλισμένο με διαδραστικές τεχνολογίες στον τομέα της ψυχαγωγίας, της επικοινωνίας, της υγείας, της καθημερινής ζωής κ.λπ.
Η εφαρμογή Magda της Simbioza είναι η πρώτη εφαρμογή για φορητές συσκευές για ηλικιωμένους στη Σλοβενία, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αίθουσα διδασκαλίας της Magda, μέσω της οποίας διατίθεται δωρεάν στους συμμετέχοντες ποικίλο εκπαιδευτικό υλικό για την ανεξάρτητη αυτο-εκπαίδευση και την απόκτηση νέων ψηφιακών δεξιοτήτων. Το εκπαιδευτικό υλικό είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας των εμπειρογνωμόνων της Simbioza στον τομέα του ψηφιακού εγγραμματισμού των ηλικιωμένων, ενώ διαθέτει και επεξηγηματικούς βιντεοδηγούς, κουίζ κ.λπ. Η εφαρμογή για φορητές συσκευές Magda έχει αναβαθμιστεί με 30 εκπαιδευτικές ενότητες (βιντεοοδηγούς) και 30 κουίζ και έχει επί του παρόντος 5.200 ενεργούς χρήστες.
Παρόλο που η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ εγκαινιάστηκε κατά τη διάρκεια της ταραχώδους περιόδου της επιδημίας COVID-19, έχει ήδη πραγματοποιήσει 143 εργαστήρια, συνολικής διάρκειας 754 εκπαιδευτικών ωρών για 2.506 ηλικιωμένους – συμμετέχοντες και 125 δραστηριότητες διά ζώσης, διάρκειας 750 εκπαιδευτικών ωρών για 6.412 ηλικιωμένους σε ολόκληρη τη Σλοβενία. Κατά την υλοποίηση των δραστηριοτήτων της πρωτοβουλίας συμμετείχαν 325 εθελοντές και από τις 12 περιφέρειες της Σλοβενίας.
Η πρωτοβουλία αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα για το πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή των ΜΚΟ στην ταχεία και επιτυχή ανταπόκριση της κοινωνίας σε δύο από τις βασικές προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου, τη δημιουργία μιας κοινωνίας μακροημέρευσης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες (COVID-19). Στο πλαίσιο αυτό, η πρωτοβουλία θέτει στο επίκεντρό της μία από τις πιο ευάλωτες ομάδες, τους ηλικιωμένους, στους οποίους παρέχει πρόσβαση σε φορείς ψηφιακής γνώσης και την ευκαιρία να γίνουν «ατρόμητοι» χρήστες των ΤΠΕ, μέσω μιας καινοτόμου προσέγγισης.
Η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln @ το 2023
Αν και η πρωτοβουλία ολοκληρώθηκε επίσημα στις 31 Δεκεμβρίου 2022, η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@ συνεχίζει με επιτυχία τη δράση της. Από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2023, πραγματοποίησε 35 επισκέψεις σε ολόκληρη τη Σλοβενία, στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 750 συμμετέχοντες (ηλικιωμένοι και εθελοντές από τοπικές κοινότητες). Έως το τέλος του 2023 έχουν προγραμματιστεί, τουλάχιστον 100 ακόμη επισκέψεις, στις οποίες εκτιμάται ότι θα λάβουν μέρος τουλάχιστον 2.500 συμμετέχοντες.
Επιπλέον, η πρωτοβουλία έχει αναγνωριστεί από το Υπουργείο Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, το οποίο με βάση τα αποτελέσματα της δράσης, εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει σε λειτουργία περισσότερες κινητές αίθουσες διδασκαλίας για την κατάρτιση των ηλικιωμένων με ψηφιακές δεξιότητες. Η πρωτοβουλία Simbioza Mobiln@, ως παράδειγμα καλής πρακτικής, μπορεί ασφαλώς να αποτελέσει σημείο εκκίνησης και θεμέλιο για την εφαρμογή της σε ευρύτερο πλαίσιο, δηλαδή και σε άλλες ομάδες ατόμων που αντιμετωπίζουν τις ίδιες ή παρόμοιες κοινωνικές προκλήσεις.
Αναδημοσίευση κειμένου: Simbioza Mobiln@ – a mobile classroom on wheels
Digital Skills & Jobs Platform, created by Alessandra Zini
Επιμέλεια μετάφρασης: Εθνική Συμμαχία για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & την Απασχόληση