Σε ένα ορόσημο προς την υλοποίηση του Προγράμματος Πολιτικής για την Ψηφιακή Δεκαετία (DDPP) 2030, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσίευσε την εναρκτήρια έκθεσή της σχετικά με την κατάσταση της Ψηφιακής Δεκαετίας. Αυτή η συνολική αξιολόγηση προβαίνει σε απολογισμό της προόδου της ΕΕ προς έναν επιτυχημένο ψηφιακό μετασχηματισμό, καθορίζοντας έναν στρατηγικό οδικό χάρτη για την επόμενη δεκαετία.
Ενδυνάμωση μιας ψηφιακά κυρίαρχης ΕΕ
Η έκθεση τονίζει την επείγουσα ανάγκη να επιταχυνθούν και να εμβαθυνθούν οι συλλογικές προσπάθειες στον τομέα της πολιτικής, των επενδύσεων και της υιοθέτησης της τεχνολογίας. Προσδιορίζει τέσσερις βασικούς πυλώνες ζωτικής σημασίας για μια ψηφιακά κυρίαρχη, ανθεκτική και ανταγωνιστική ΕΕ: ψηφιακές δεξιότητες, ψηφιακές υποδομές, ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων (συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης) και ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Επιπλέον, υπογραμμίζει την παρακολούθηση της Ευρωπαϊκής Διακήρυξης για τα Ψηφιακά Δικαιώματα και τις Ψηφιακές Αρχές, ενσωματώνοντας τη δέσμευση της ΕΕ για την προστασία, τον ασφαλή και βιώσιμο ψηφιακό μετασχηματισμό που δίνει προτεραιότητα στους ανθρώπους.
Κλήση για δράση προς τα κράτη μέλη
Η έκθεση του 2023 χρησιμεύει ως έκκληση προς τα κράτη μέλη, προτρέποντας προς συλλογική δράση για τη γεφύρωση των υφιστάμενων επενδυτικών κενών, την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και την επίτευξη των στόχων που περιγράφονται στο πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία. Το πρόγραμμα, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2023, θεσπίζει ένα πλαίσιο συνεργατικής διακυβέρνησης μεταξύ της ΕΕ και των εθνικών αρχών.
Συγκεκριμένες συστάσεις για πρόοδο
Η έκθεση περιέχει οριζόντιες και ειδικές ανά χώρα συστάσεις, παρέχοντας ένα σαφές επιχειρησιακό πλαίσιο. Οι συστάσεις αυτές θα χρησιμεύσουν ως βάση για διάλογο και συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών για την επίτευξη κοινών στόχων. Για τη στήριξη αυτής της προσπάθειας, θα υλοποιηθούν διακρατικά έργα μεγάλης κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των νεοσυσταθεισών ευρωπαϊκών κοινοπραξιών ψηφιακής υποδομής (EDIC).
Βασικά πορίσματα: μια βαθιά κατάδυση
Ψηφιακές υποδομές — ασφαλής συνδεσιμότητα
Η έκθεση θέτει ως στόχο για το 2030 την καθολική κάλυψη gigabit και τα δίκτυα 5G σε κατοικημένες περιοχές. Επί του παρόντος, υπάρχει ένα σημαντικό κενό στη διαθεσιμότητα δικτύου οπτικών ινών και στην κάλυψη 5G, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές. Πρόσθετες επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 200 δισ. ευρώ είναι επιτακτικές για να εξασφαλιστεί πλήρης κάλυψη των gigabit και 5G.
Ημιαγωγοί
Με φιλόδοξο στόχο τον διπλασιασμό του μεριδίου της ΕΕ στην παγκόσμια παραγωγή ημιαγωγών, η Ευρωπαϊκή Πράξη για τα Μικροκυκλώματα αποσκοπεί στην ενίσχυση του οικοσυστήματος και των αλυσίδων εφοδιασμού ημιαγωγών. Τα κράτη μέλη καλούνται να ενισχύσουν τον εγχώριο σχεδιασμό, την κατασκευή και την ανάπτυξη δεξιοτήτων στο τομέα.
Ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων
Το DDPP περιγράφει τους στόχους για την ευρεία υιοθέτηση του υπολογιστικού νέφους (cloud computing), των μεγάλων δεδομένων (big data) και της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Για την επίτευξη αυτών των στόχων, τα κράτη μέλη πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις επενδύσεις και τα κίνητρα για την ενίσχυση της ψηφιακής έντασης μεταξύ των επιχειρήσεων, ιδίως των ΜμΕ. Επιπλέον, θα πρέπει να υποστηρίξουν και να στηρίξουν τους Ευρωπαϊκούς Κόμβους Ψηφιακής Καινοτομίας.
Ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών
Οι προσπάθειες για την επίτευξη 100 % διαδικτυακής (online) προσβασιμότητας σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες και μητρώα υγείας, σε συνδυασμό με την καθολική πρόσβαση σε ασφαλή ηλεκτρονική ταυτοποίηση, απαιτούν σημαντικές επενδύσεις. Η διασυνοριακή διαθεσιμότητα και απόδοση των δημόσιων υπηρεσιών πρέπει να βελτιωθεί, με το ευρωπαϊκό πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας να συμπληρώνει τις προσπάθειες αυτές έως το 2030.
Ψηφιακές δεξιότητες
Ενώ η ΕΕ φιλοδοξεί να αυξήσει τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες και τους ειδικούς ΤΠΕ, οι τρέχουσες προβλέψεις υπολείπονται. Τα κράτη μέλη πρέπει να επενδύσουν στην ποιοτική εκπαίδευση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και να προωθήσουν τη συμμετοχή των φύλων στους τομείς STEM.
Αξίες και αρχές για τη διαδικτυακή κοινωνία
Η ΕΕ εξακολουθεί να ηγείται της διαμόρφωσης ασφαλούς, ανθρωποκεντρικού ψηφιακού μετασχηματισμού. Μέτρα πολιτικής όπως ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες και ο νόμος για την ΤΝ αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση για μια ασφαλή και ελεύθερη διαδικτυακή κοινωνία με μια νέα πρωτοβουλία της ΕΕ για το Web 4.0 και τους εικονικούς κόσμους.
Βιώσιμη ψηφιακή μετάβαση
Η έκθεση αναγνωρίζει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για να καταστεί η ψηφιακή μετάβαση περιβαλλοντικά βιώσιμη. Πρωτοβουλίες όπως τα κριτήρια για το δικαίωμα επισκευής και τον οικολογικό σχεδιασμό για κινητά τηλέφωνα και ταμπλέτες καταδεικνύουν τη δέσμευση για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ψηφιακών τεχνολογιών, μαζί με τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Διεθνείς εταιρικές σχέσεις
Η ΕΕ αναγνωρίζει τη σημασία της παγκόσμιας συνεργασίας και έχει σημειώσει πρόοδο στη δημιουργία ψηφιακών εταιρικών σχέσεων με βασικούς συμμάχους. Οι προσπάθειες για τη στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ουκρανίας αποτελούν παράδειγμα της δέσμευσης της ΕΕ να επεκτείνει τις αξίες της σε παγκόσμιο επίπεδο.
Χαρτογράφηση της πορείας προς τα εμπρός
Τα κράτη μέλη καλούνται να περιγράψουν τις δράσεις και τις πολιτικές στους εθνικούς οδικούς χάρτες τους. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα συμμετάσχουν σε συζητήσεις για τη βελτίωση των στρατηγικών και την αντιμετώπιση τομέων στους οποίους δεν έχει σημειωθεί πρόοδος.
Αναδημοσίευση κειμένου, Report on the state of the Digital Decade (2023), Digital Skills & Jobs Platform.
Επιμέλεια μετάφρασης: Εθνική Συμμαχία για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & την Απασχόληση